Synagoga w Kijowie

Synagoga w Kijowie (Синагога у Києві) - centralna synagoga znajdująca się w Kijowie, stolicy Ukrainy, przy ulicy Szota Rustaweli. Koncepcja budowy synagogi narodziła się w latach 90. XIX wieku. Wiosną 1897 roku Senat Imperium Rosyjskiego zezwolił kijowskiemu bogaczowi i mecenasowi, właścicielowi wielu cukrowni, Łazarowi Brodskiemu na budowę własnej synagogi na prywatnej działce.

Projekt synagogi zamówiono u inżyniera Georgija Szlejfera, a jej budowę i wykończenie u najlepszej firmie budowlanej w mieście - Lwa Ginzburga. 5 września 1898 roku, w 50. rocznicę urodzin Łazara Brodskiego uroczyście otwarto synagogę. Na uroczystościach byli obecni gubernator Fedir Triepow, prezydent miasta Stepan Solskyj, szef zrzeszenia kupców Mykoła Czokołow i inni. W 1926 roku na "życzenie szerokich żydowskich mas pracujących" synagogę zamknięto. W budynku wkrótce otwarto klub z kursami politycznymi, punkt wojskowo-sanitarny, szkołę krawiecką.

Gospodarze synagogi często się zmieniali, ostatnim był dziecięcy teatr lalkowy. Budynek przeszedł kilka znaczących przebudów, największą około 1975 roku. Zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz. Fasada główna została zasłonięta przybudówką- westybulem, wybudowanym pośrodku między dawnymi wejściami. Ozdoby sufitu sali głównej zasłonięto dodatkowym podwieszanym sufitem. Babińce przebudowano na osobne pokoje. Większość ozdób zniszczono. Dopiero w 1992 roku na podstawie dekretu Prezydenta Ukrainy Leonida Krawczuka o zwrocie związkom religijnym ich dawnych świątyń i miejsc kultu, kijowska gmina żydowska odzyskała synagogę. Teatr lalkowy udało się przenieść dopiero w 1997 roku, dzięki staraniom i naciskom gminy żydowskiej, Wszechukraińskiego Kongresu Żydowskiego i jego przewodniczącego Wadyma Rabynowycza.

14 marca 2000 roku przy udziale licznych gości nastąpiło powtórne uroczyste otwarcie Centralnej Synagogi Kijowa. Synagoga na poczatku XX wieku Aron ha-kodesz Kaporet Ner tamid