Wielki Meczet w Kordobie

Wielki Meczet w Kordobie, zwany po hiszpańsku La Mezquita, pochodzący z VIII w., lecz wielokrotnie przebudowywany, służy obecnie za katedrę rzymskokatolicką diecezji Córdoba w Hiszpanii. Z kolei Wielki Meczet stanął na miejscu kościoła wzniesionego przez Wizygotów panujących tu przed najazdem arabskim na Półwysep Iberyjski. La Mezquita jest jednym z najbardziej znanych meczetów na świecie, głównie dzięki słynnej sali z lasem kolumn.

Po rekonkwiście Hiszpanie postawili na środku meczetu katedrę gotycką. Jest największym byłym meczetem w Europie, jego powierzchnia to ok. 23000 m². Budowę obiektu rozpoczęto ok. 600, za panowania Wizygotów, jako kościół pod wezwaniem św. Wincentego. Kościół ów odkupił od chrześcijan w latach 784 - 785 emir Kordoby z dynastii Umajjadów, Abd ar-Rahman I ( 756 - 788 ) i wybudował na jego miejscu meczet. Meczet przylegał do pałacu emira Kordowy. Pierwszy budynek na planie kwadratu o boku 70 m i powierzchni całkowitej 5000 m², składający się prostokątnej, poprzecznie usytuowanej sali modlitw oraz takiego samego kształtu dziedzińca. Sala kolumnowa zawierała 110 kolumn pochodzących ze starożytności i okresu panowania Wizygotów, zgrupowanych w 7 naw (ar. ‘riwak’).

Niektórzy są zdania, że mihrab meczetu nie wyznacza dokładnego kierunku kibli, ponieważ budynek wystawiono na fundamentach z okresu rzymskiego i wizygockiego. Inni wysuwają tezę, że kibla kordobańska w koncepcji Abd ar-Rahmana I miała odpowiadać dokładnie „kibli” damasceńskiej – tak jakby nie doszło do upadku i rzezi Umajjadów w 750, i jakby jedyny ocalały ich przedstawiciel nie uciekł z Syrii do Andaluzji. Za panowania Abd ar-Rahmana II ( 822 - 852 ) dokonano w latach 832-848 poważnej rozbudowy: powiększono wnętrze dwukrotnie, liczbę kolumn do 200, ścianę kibli przesunięto na południowy wschód. Za Abd ar-Rahmana III ( 912 - 961 ) salę modlitw powiększono jeszcze bardziej, a na skraju dziedzińca ustawiono kwadratowy minaret wysokości 34 m. Za panowania Al-Hakama II ( 961 - 976 ) sala modlitw urosła do wymiarów 70 na 115 m, a liczba kolumn do 320. Liczne kolumnady, mihrab w kształcie ośmiokątnej kaplicy oraz 3 kopuły o sklepieniu krzyżowym, tak charakterystyczne dla budownictwa Umajjadów hiszpańskich, nadają budowli niepowtarzalnego charakteru. Po raz ostatni powiększono salę modlitw w latach 987 - 990 za Al-Mansura Ibn Abi Amira (znanego w Europie bardziej jako Almanzor), kadiego kalifa Hakama II ( 961 - 976 ) i wielkiego wezyra za kalifa Hiszama II ( 976 - 1013 ) dodano 8 naw i 224 kolumny od strony północno-wschodniej; Wielki Meczet liczył obecnie 544 kolumny, 18 filarów przy fasadzie i 44 filary wewnętrzne; pomieszczenie wewnętrzne liczyło 130 na 115 m. W celu podwyższenia sklepienia w meczecie kordobańskim zastosowano dwukondygnacyjne arkady, których pomysł zapożyczono z akweduktów rzymskich w Meridzie i Segowii. W Wielkim Meczecie dolne arkady mają kształt podkowiasty, górne mają łuki okrągłe. Ponadto klińce łuków są na wzór bizantyjski, na przemian w kolorze białym i czerwonym (arab. ‘ablak’), co nadaje wrażenie lekkości całej konstrukcji. Ów las kolumn zwieńczonych arkadami stwarza wrażenie obserwatorowi, iż wnętrze jest jeszcze większe niż w rzeczywistości.

Dekoracje meczetu pochodzą z przebudowy dokonanej w 961 przez Hakama II i nawiązują do tradycji meczetów umajjadzkich w Jerozolimie i Damaszku. Maksura, swego rodzaju kaplica do użytku kalifa, porównywalna z punktu widzenia architektonicznego do ikonostasu, bowiem oddziela najświętsze miejsce od reszty sali modlitw, jest zagrodzona przez przeplecione wielolistne łuki. Kryje ona mihrab, niszę modlitewną, która w meczecie kordobańskim przybiera kształt ośmiokątnej kaplicy, ze sklepieniem w kształcie muszli, podtrzymywanym na 6 wielolistnych ślepych łuków na kolumienkach oraz z wejściem w kształcie podkowiastego łuku. Rozwiązania tego typu odnaleźć można w meczetach Karawijjin w Fezie (Maroko), meczetach piątkowych (wielkich) w Sewilli, Tilimsanie (Algieria) oraz meczecie na terenie El Palacio de la Aljafería w Saragossie. Klińce łuków przesłaniających mihrab od reszty wnętrza meczetu pokrywają zdobienia mozaikowe wyobrażające pędy winorośli na tle przemiennie złotym, niebieskim i czerwonym. Łuk mihrabu wkomponowano w czworokątne obramowanie (arab. al-fiz) ozdobione wykaligrafowanym w piśmie kufickim cytatem z Koranu, zapisanym złotymi literami na niebieskim tle. Reszta elementów sąsiadujących z mihrabem jest pokryta rożnego rodzaju ornamentami – mamy tu do czynienia z charakterystycznym dla sztuki islamu horror vacui, dyktującym likwidację „pustych przestrzeni”. W 1236 Kordobę zajął Ferdynand III Święty król Kastylii ( 1217 - 1252 ) i przekształcił meczet w kościół. Z kolei jego syn i następca, Alfons X Mądry ( 1252 - 1284 ) wybudował na terenie meczetu kaplice Królewską i Villaviciosa. Henryk II ( 1369 - 1379 ) przebudował kaplicę. Cesarz Karol V ( 1519 - 1558 ) z kolei wzniósł na środku meczetu katedrę renesansową, pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Dzięki temu meczetu nie zniszczono. Nad przebudową obiektu pracowano aż do końca XVIII w. Cesarz Karol V powiedział o niej.

W dniu 31 marca 2010 ( Wielka Środa ) grupa około stu aktywistów organizacji młodych muzułmanów z Austrii wtargnęła do świątyni pod pozorem zwiedzania. Na znak przywódcy rozpoczęli oni modły muzułmańskie. Ochrona obiektu przerwała to zdarzenie i (po pomocy policji oraz krótkich przepychankach) usunęła osoby z katedry. Dwóch ochroniarzy zostało rannych, a przy jednym z muzułmanów znaleziono nóż.

źródło opisu: http://pl.wikipedia.org/wiki/Mezquita wikipedia

Podobne miejsca przez:

Cena definicja ceny darmowe
UNESCO 313
Współrzędne geograficzne 37.8779324, -4.7798131
Adres Kordoba, Cardenal Herrero 1
Data konstrucji 600 -
Powierzchnia 23.00
Więcej informacji strona oficjalna

Jak dojechać