Biblioteca Marciana

Biblioteca Nazionale Marciana, także Biblioteca di San Marco – jedna z największych bibliotek we Włoszech i jednocześnie najważniejsza biblioteka Wenecji. Posiada w swoich zbiorach jeden z najważniejszych w świecie zbiorów rękopisów greckich, łacińskich i orientalnych. Siedziba biblioteki znajduje się przy placu św. Marka, pomiędzy Dzwonnicą św. Marka i gmachem mennicy (La Zecca). Biblioteka nosiła w swojej historii także inne nazwy: Biblioteca Marciana, Biblioteca di San Marco, Libreria Marciana, Libreria Sansoviniana, Libreria Vecchia i Libreria di San Marco.

Po raz pierwszy plany stworzenia publicznej biblioteki w Wenecji pojawiły się w 1362 r., jednakże inicjator przedsięwzięcia – Francesco Petrarca nie zdołał zrealizować swojego projektu. Początkowo zbiory biblioteki umieszczono w budynku przy Riva degli schiavoni, następnie przy Placu św. Marka, wreszcie w pałacu Dożów. Dopiero w 1537 r. rozpoczęto wg projektu Sanosvina budowę gmachu Libreria przy Placu św. Marka; w 1545 r. zawalił się strop nad czytelnią biblioteki, przez co Sansovino trafił do więzienia. Dzięki zabiegom wpływowych przyjaciół został jednakże wypuszczony i dzięki temu mógł wznowić prace budowlane, jednakże z własnych środków musiał pokryć koszty odszkodowania. Biblioteka wprowadziła się do budynku w 1553 r.; budynek nie został jednak w pełni ukończony do tego momentu, ostatnie prace przy nim przeprowadził Vincenzo Scamozzi w 1588 r.; Scamozzi objął kierownictwo budowy po śmierci Sansoviny, która nastąpiła w 1570 r.

Przy ozdabianiu gmachu pracowali między innymi tacy artyści jak Tycjan, Paolo Veronese, Alessandro Vittora, Battista Franco, Giuseppe Porta, Bartolomeo Ammanati i Tintoretto.

Jednopiętrowy budynek posiada parter ozdobiony arkadami w porządku doryckim, powyżej którego znajduje się belkowanie doryckie złożone z naprzemiennych tryglifów i metop; ponad nim znajdueje się piętro zbudowane w porządku jońskim, ponad którym umieszczono bogaty fryz, na którym przedstawiono putta i festony z kwiatów; połacie ponad obramieniami łuków wewnętrznych serlian wypełniono bogatą dekoracją rzeźbiarską. W zwieńczeniu znajduje się balustrada, na której ustawiono posągi bóst greckich i rzymskich, dzieła Alessandra Vittorii i innych znanych artystów.