Teatr Wielki w Warszawie

Teatr Wielki — Opera Narodowa w Warszawie – budynek zlokalizowany przy placu Teatralnym w Warszawie, będący siedzibą Opery Narodowej. W Salach Redutowych mieści się Muzeum Teatralne oraz dwie spośród trzech scen Teatru Narodowego. W miejscu, gdzie dziś stoi Teatr Wielki kiedyś stał kompleks handlowo-usługowy i hotel dla kupców – Marywil (powstał on za czasów Jana III Sobieskiego, a nazwa pochodzi od imienia sławnej żony króla – Marysieńki). W latach 30. XIX wieku Marywil został zburzony i na jego miejscu został wybudowany teatr w latach 1825 – 1833 wg projektu Antonia Corazziego. Corazzi zdecydował się zaadaptować wschodnie skrzydło dawnego Marywilu, dobudowane do niego na początku XIX wieku wg. projektu Piotra Aignera. Istnieje ono do dziś, jako wschodnia część fasady teatru. Część zachodnia fasady, dobudowana dzięki Corazziemu jest lustrzanym odbiciem zachowanej fasady marywilskiej. Pierwsze przedstawienie w nowo otwartym teatrze odbyło się 24 lutego 1833 r., a był nim " Cyrulik sewilski " Gioacchina Rossiniego (władze carskie nie zgodziły się na rozpoczęcie działalności opery premierą polskiego dzieła). W czasie wielkiego remontu teatru pod koniec XIX wieku, do frontonu gmachu dobudowano balkon wsparty na kolumnach, według projektu Bohdana Marconiego. We wrześniu 1939 roku budynek został zbombardowany i w dużej mierze spłonął. W trakcie powstania warszawskiego na istniejącej jeszcze widowni i głównej klatce schodowej masowo mordowano polskich cywilów ukrywających się w piwnicach okolicznych budynków.

Po powstaniu warszawskim budynek był partiami celowo wysadzany w powietrze. Wojska niemieckie nie zdążyły jednak wysadzić całego budynku. II wojne światową przetrwała jedynie wschodnia część fasady, kolumnowy portyk, oraz pomieszczenia na I piętrze w zachodniej części fasady (tzw. sale redutowe). Są one jedynymi zachowanymi pomieszczeniami teatru, w których całkowicie zachował się pierwotny wystrój, zaprojektowany przez Corazziego. Po II wojnie światowej Teatr został odbudowany w stylu historyzującego socrealizmu i znacznie powiększony (projekt Bohdana Pniewskiego pod kierunkiem Arnolda Szyfmana) przy udziale środków pieniężnych Społecznego Funduszu Odbudowy Stolicy w roku 1965. W ten sposób powstał rozbudowany i najlepiej zaopatrzony technicznie – jak na tamte czasy – teatr operowy na świecie. 19 listopada 1965 roku uroczyście otwarto odbudowany gmach Teatru Wielkiego. Według planów Antonia Corazziego z 1825 roku, fasadę Teatru Wielkiego zdobić miała na froncie triumfalna rzeźba opiekuna sztuk Apollina, kierującego czterokonnym rydwanem. W 2002 r., dzięki inicjatywie ówczesnego dyrektora naczelnego Teatru Wielkiego Waldemara Dąbrowskiego, na fasadzie Teatru Wielkiego została umieszczona kompozycja rzeźbiarska autorstwa profesorów warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych: rektora Adama Myjaka i dziekana Wydziału Rzeźby Antoniego Janusza Pastwy. Odsłonięcie rzeźby zostało dokonane przez ówczesnego Prezydenta RP, Aleksandra Kwaśniewskiego. W 2009 roku parter i amfiteatr Sali Moniuszki przeszedł gruntowny remont i wymianę starych elementów akustycznych, w celu poprawy akustyki najważniejszej sali teatru.

Obecnie Opera Narodowa to jeden z ważniejszych punktów na kulturalnej mapie stolicy i Polski, dysponuje największą sceną operową świata - o całkowitej szerokości 36,5 m, głębokości 57,6 m i wysokości 34,4 m. Z łatwością mogłaby pomieścić mediolańską La Scalę. Widownia największej sali Teatru, Sali im. Moniuszki ma 1841 miejsc. Teatr Wielki posiada także mniejszą salę – Młynarskiego – z widownią na około 200 miejsc, dawniej salę prób, następnie otwartą dla widzów. W sali Młynarskiego odbywają się przedstawienia kameralne i przedstawienia dla dzieci, to tutaj odbyły się premiery spektakli: "W krainie Czarodziejskiego Fletu", "Pana Marimby" i "Magicznego Doremika".

Teatr Wielki jest najbardziej reprezentacyjny teatrem operowym w Polsce, gdyż odbywają się w nim bardzo ważne uroczystości, związane z historią Polski, jak i historią teatru. Na deskach teatru wystawiane są opery, balety i spektakle teatralne, a także odbywają się koncerty, m.in.: jak i narodowe opery m.in. opery dla dzieci (wystawiane w Sali im. Młynarskiego): Na scenie Teatru odbywają się również imprezy komercyjne, takie jak gale z okazji uroczystości narodowych i koncerty znanych osobistości ze świata muzyki poważnej. Na inaugurację zakończenia sezonu 2006 / 2007 w Teatrze odbył się koncert wybitnych Wiener Philharmoniker (Filharmoników Wiedeńskich), pod dyrekcją znakomitego dyrygenta znanego z mediolańskiej La Scali Riccardo Mutiego. 17 września 2007 roku odbyła się tu premiera filmu Andrzeja Wajdy pt. Katyń. Co roku odbywa się tu również Wielka Gala Kolęd Europejskich Spotkań Chóralnych organizowanych przez chór Alla Polacca.