Plac Wolności w Poznaniu

Plac Wolności (gwarowo Plajta) – plac w Poznaniu znajdujący się na zachód od średniowiecznej części miasta. Jest to prostokątna płaszczyzna o wymiarach 85 na 205 m o osi długiej zorientowanej równoleżnikowo. Otoczony od północy, wschodu i południa jezdniami. Na jezdni południowej znajduje się także pojedynczy tor tramwajowy dla ruchu ze wschodu na zachód (jego uzupełnienie stanowi torowisko na ul. Św. Marcin).

Pierwsze plany zagospodarowania terenów dzisiejszego Placu Wolności pojawiły się w okresie działania Komisji Dobrego Porządku, jednak II rozbiór Polski uniemożliwił ich realizację. Prace kontynuowały jednak pruskie władze. Przed włączeniem do miasta teren ten nazywany był Muszą Górą. Nazwa ta pochodziła od rodu Muszyńskich, którzy byli właścicielami tej ziemi od XVI wieku. Nowe władze zniosły średniowieczne fortyfikacje oraz włączyły do miasta dawne przedmieścia, w tym Kundorf i przedmieście św. Marcina. Na nowo pozyskanych terenach powstało tzw. Górne Miasto, a jednym z elementów jego urbanistyki był plac, na którym można było rozwinąć pełen szyk pułku piechoty. W tym celu zniwelowano wzniesienie Muszej Góry.

Nowy plac, pełniący zarówno funkcję reprezentacyjną, jak i handlową, otrzymał nazwę Placu Wilhelmowskiego (Wilhelmsplatz), ku czci Fryderyka Wilhelma III. Zmiany w charakterze placu przyspieszył pożar w 1803 roku. Zlikwidowano wówczas graniczący z nim od północy cmentarz żydowski oraz zmieniono układ sąsiedniego Kundorfu. Na samym placu zasadzono natomiast drzewa zmieniając go w park. Powstanie oraz wkroczenie wojsk francuskich w 1806 roku sprawiło, że plac otrzymał nowego patrona - Napoleona. Upadek Księstwa Warszawskiego był przyczyną powrotu do nazwy niemieckiej.

W 2005 roku rozpoczęła się kolejna przebudowa, związana z powstaniem podziemnego parkingu pod placem. Autorami projektu, który nawiązywał do tego z okresu międzywojennego byli Kazimierz Ruciński i Stanisław Kirkin. Fontannę zastąpił klomb, powróciły również drzewa. Prace zakończono w 2006 roku. Płyta placu jest wykorzystywana do różnych celów, począwszy od ekspozycyjnych (np. międzynarodowa wystawa rzeźby monumentalnej Preludium. Rzeźba w mieście, maj-czerwiec, 2008), po wielki sezonowy ogródek piwny. Jesienią 2009 roku ponownie odsłonięto pomnik Higiei, który powrócił na płytę placu po renowacji.

W roku 2010 w części wschodniej placu rozpoczęto budowę "Fontanny Wolności". W budynku przy Placu Wolności 14, czyli kamienicy Towarzystwa Ubezpieczeniowego Union z lat 1910 - 1911, znajduje się jedna z najstarszych czynnych wind w Polsce.