Pałac Sprawiedliwości w Brukseli

Pałac Sprawiedliwości w Brukseli (fr: Palais de Justice, niderl. Justitiepaleis) to najważniejszy budynek wymiaru sprawiedliwości w Belgii, a jednocześnie jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli stolicy. Zbudowany został w latach 1866-1883 w stylu eklektycznym przez Josepha Poalaerta. Całkowity koszt budowy, zakupu gruntu oraz wyposażenia wnętrz wyniósł ok. 45 milionów Belgijskich franków. Jest to największy budynek wzniesiony w XIX wieku.

W 1860 roku, podczas rządów Leopolda I, wydano dekret o budowie Pałacu Sprawiedliwości oraz rozpisano międzynarodowy konkurs architektoniczny na jego projekt. Zgłoszone projekty uznano jednak za nie do przyjęcia i odrzucono je wszystkie. Ówczesny minister sprawiedliwości wyznaczył więc w 1861 roku Josepha Poelarta, by ten zaprojektował budynek. Kamień węgielny położono 31 października 1866 roku, a inauguracja obiektu miała miejsce 15 października 1883 roku zaraz po śmierci Poelaerta.

W miejscu, w którym zlokalizowano Pałac Sprawiedliwości, czyli na wzgórzu Galgenberg, w średniowieczu wieszano skazańców. W związku z budową Pałacu, została wyburzona część osiedla Marollen oraz dokonano wywłaszczenia części parku znajdującego się w rękach rodziny Merode. Siedemdziesięciu pięciu właścicieli nieruchomości otrzymało znaczne odszkodowania, natomiast około setce lokatorów zmuszonych do opuszczenia osiedla przez działania rządu przyznano lokale zastępcze w "mieście ogrodów Tillens-Roosendael" w dzielnicy Uccle, czyli w tzw. "Quartier du Chat". Po podjęciu decyzji o wywłaszczeniu i przesiedleniu tak wielu osób, zawód architekta przestał cieszyć się w Brukseli zaufaniem społecznym.

We wnętrzu budynku znajdują się wielkie posągi Demostenesa i Likurga, autorstwa Pierre'a Armanda Cattiera, oraz statuy starożytnych rzymskich prawników, Cycerona i Ulpiana, autorstwa Antoine'a-Felixa Boure'a. Mimo iż budowa trwała odbywała się za panowania Leopolda II, nie wykazywał on wiele zainteresowania nowym obiektem, który też nie wcale nie zaliczał się do opracowanego z jego inicjatywy dużego programu urbanistycznego dla Brukseli ani też nie przyczynił się do jego sławy jako "Króla-budowniczego".

Pod koniec II Wojny Światowej, w przededniu wyzwolenia Brukseli, wycofujący się niemieccy żołnierze otworzyli ogień w Pałacu Sprawiedliwości, by go zniszczyć. W efekcie, kopuła zawaliła się niszcząc znacznie część budynku. Do roku 1947 większość budynku została naprawiona, a nowa kopuła została umieszczona o 2,5 m wyżej niż oryginalna.

Wraz z rokiem 2003 rozpoczęły się prace renowacyjne, mające na celu naprawę i wzmocnienie konstrukcji dachu i ścian oraz położenie nowej warstwy złocenia na kopule.

Brukselski Pałac Sprawiedliwości jest większy niż Bazylika św. Piotra w Rzymie. Obecnie budynek ma wymiary 160 na 150 metrów, a jego całkowita powierzchnia zabudowy wynosi 26 tys. m². Kopuła o wysokości 104 metrów waży 24 tys. ton. Budynek ma 8 dziedzińców o powierzchni 6 tys. m², 27 dużych i 245 mniejszych sal rozpraw i innych pomieszczeń. Przez to, iż budynek znajduje się na wzgórzu, liczne wejścia do budynku zlokalizowane są na różnych poziomach.

Pałac Sprawiedliwości w Limie, będący siedzibą peruwiańskiego Sądu Najwyższego, odwzorowuje formę tego z Brukseli, jednakże nie posiada kopuły i jest znaczie mniejszy.