Pałac Czapskich w Warszawie

Pałac Czapskich nazywany także pałacem Krasińskich lub Raczyńskich znajduje się w Warszawie przy Krakowskim Przedmieściu 5. W XVII wieku na miejscu obecnego pałacu mieścił się drewniany dwór Radziwiłłów. W latach ok. 1680 - 1705 dla prymasa Michała Radziejowskiego wzniesiono murowany pałac, najprawdopodobniej według projektu Tylmana z Gameren. W 1712 teren został własnością hetmana wielkiego koronnego Adama Sieniawskiego. Zajął się on przebudową pałacu i oficyn (nastąpiła w latach 1713 - 1721 ). Stworzył oficyny frontowe, dziedziniec gospodarczy i reprezentacyjny, założył ogród. Po jego śmierci w 1726 roku, posiadłość odziedziczyła jego córka Zofia (będąca żoną Augusta Czartoryskiego).

W roku 1732 małżeństwo Czartoryskich sprzedało pałac bankierowi Piotrowi de Riacour. W 1733 roku budynek kupiła rodzina Czapskich. Rozpoczęli kolejną przebudowę wnętrza pałacu jak i jego otoczenia. W latach 1752 - 1756 nadano mu późno barokowy wystrój. Bramę główną udekorowano kamiennymi orłami. Czapski zmarł w roku 1784. Budynek odziedziczyła jego córka Konstancja, żona marszałka Sejmu Stanisława Małachowskiego. Od tego czasu w pałacu odbywały się narady, projekty Kontytucji i ustaw, wystawne obiady. W roku 1790 architekt Jan Chrystian Kamsetzer wybudował dwie oficyny w stylu klasycystycznym; przebudował także bramę.

Od roku 1809, po śmierci Stanisława Małachowskiego, pałac stał się własnością rodziny Krasińskich. Stał się jednym z ośrodków życia kulturalnego Warszawy. Odbywały się w nim spotkania literackie pisarzy i poetów organizowane przez Wincentego Krasińskiego, ojca Zygmunta Krasińskiego. Rodzina ta zgromadziła w pałacu zbiory biblioteczne - Bibliotekę Ordynacji Krasińskich. W latach 1909 - 1945 właścicielem pałacu był hrabia Edward Bernard Raczyński. Pałac ucierpiał podczas II wojny światowej. Odbudowano go w latach 1948 - 1959 według projektu Stanisława Brukalskiego. Starano się przywrócić wygląd jaki miał w XVIII wieku. Obecnie, od lat powojennych, pałac i sąsiadujące mu budynki zajmuje Akademia Sztuk Pięknych. W roku 1962 Ministerstwo Gospodarki Komunalnej odebrało Raczyńskiemu prawo własności i zezwoliło na użytkowanie pałacu przez ASP. Budynki mieszczą katedrę historii i teorii sztuki, rektorat, bibliotekę oraz wydziały malarstwa i grafiki.