Katedra św. Wita, Wacława i Wojciecha

Katedra św. Wita, Wacława i Wojciecha – siedziba arcybiskupów praskich. Mieści się na wzgórzu zamkowym Hradczany w Pradze. Jeden z cenniejszych przykładów architektury dojrzałego gotyku w Europie środkowej. Zawiera cenne dzieła sztuki rzeźby i malarstwa od XIV-XX w. Jest historycznym panteonem narodowym narodu czeskiego, spoczywają tam władcy Czech i przechowywane są insygnia koronacyjne królów czeskich, w tym korona św. Wacława.

Gdy w 1344 praskie biskupstwo otrzymało godność arcybiskupstwa, zadecydowano o budowie nowej świątyni, odpowiedniej dla nowej rangi. 21 listopada 1344 położono kamień węgielny w obecności króla Jana Luksemburskiego, jego syna Karola (przyszłego króla Karola IV) oraz arcybiskupa Arnosta z Pardubic. Przez pierwszych osiem lat budowy pracami kierował francuski architekt Mateusz z Arras. Po śmierci Mateusza z Arras w 1352 Karol IV powierzył budowę młodemu, urodzonemu w 1323 architektowi i rzeźbiarzowi Peterowi Parlerowi. Architekt dostosował się do poprzednika jedynie w zakresie planu i ogólnej koncepcji francuskiego gotyku katedralnego. Zrezygnował z zasady ścisłej symetrii, zróżnicował formy kaplic chóru. W rezultacie ściany prezbiterium otrzymały wielkie okna o wyszukanej dekoracji maswerkowej, poniżej ciągu okien Parler wprowadził ciąg przeszklonych triforiów.

W 1385 r. zamknięty został pierwszy etap budowy katedry – wyświęcone zostało jej prezbiterium.Po śmierci Petera Parlera przez pewien czas prowadzili prace przy budowie katedry jego synowie Wacław i Jan, ale budowa została generalnie wstrzymana i w tej postaci przetrwała pięć wieków. Rozbudowę rozpoczęto na dobre dopiero w 1872. Pracami kierowali architekci neogotyku - Josef Kranner, który wraz z kanonikiem Vácslavem Pešiną byli inicjatorami ukończenia prac budowlanych, następnie Josef Mocker.

W roku 1929 ukończono ostatecznie prace nad katedrą.

W 1950 katedrę na własność przejęła Republika Czechosłowacka, a później Republika Czeska. Decyzję o nacjonalizacji katedry potwierdził Czeski Sąd Najwyższy w 2009 r., odrzucając odwołanie Kościoła katolickiego w tej sprawie.