Hotel Tassel

Hotel Tassel (fr: Hôtel Tassel; niderl. Hotel Tassel) to kamienica zbudowana przez Victora Hortę w Brukseli dla belgijskiego naukowca i profesora Emile Tassel w latach 1893-1894. Powszechnie kamienica ta uważana jest za pierwszy obiekt wybudowany prawdziwie w stylu Art Nouveau, ze względu na nowatorski rzut budynku i przełomowe wykorzystanie materiałów i ornamentów. Razem z trzema innymi kamienicami jego projektu - w tym z domem własnym wraz z atelier architekta - umieszczono ją na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO w 2000 roku. Adres kamienicy to Rue Paul-Emile Jansonstraat 6 w Brukseli.

Pierwsza kamienica, którą zbudował Horta, to Maison Autrique. Mimo że obiekt ten był innowacyjny, gdyż stylistyka jego ornamentów  zupełnie nie odnosiła się do jakichkolwiek stylów historycznych, ogólny rzut budynku i jego kompozycja przestrzenna pozostawały jak najbardziej tradycyjne i takie jak w innych kamienicach belgijskich tamtego czasu.

Horta odszedł zupełnie od tych tradycji dopiero projektując Hotel Tassel. Jego budynek tak naprawdę składa się z trzech różnych części. Dwa mniej lub bardziej konwencjonalne, gdyż z cegły i naturalnego kamienia, bydynki (jeden od strony ulicy, drugi od strony ogrodu) połączone zostały stalową konstrukcją krytą szkłem. Służy ona jako łącznik w przestrzennej kompozycji całego domu i funkcjonuje jako klatka schodowa z półpiętrami łączącymi ze sobą poszczególne pomieszczenia i piętra. Przeszklenie pionu klatki schodowej zapewnia dojście światła do wnętrza budynku. Ta część budynku jest też popisem mistrzostwa Horty jako architekta wnętrz - zaprojektował on każdy szczegół: klamki, stolarkę, panele i okna ze szkła barwionego, mozaiki podłogowe i meble. Horta zręcznie wykorzystał obfitość wystroju wnętrz bez przyćmiewania nim ogólnej konstrukcji architektonicznej obiektu. 

Innowacyjne rozwiązania wykorzystane przez Hortę przy budowie Hotelu Tassel przejawiały się w stylistyce jego kolejnych projektów kamienic, włączając w to takie obiekty jak: Hôtel van Eetvelde, Hôtel Solvay i dom własny architekta wraz z jego atelier. Oczywiście taki sposób projektowania oznaczał wysoki koszt budowy tychże obiektów, a przez to stać na nie było tylko bogatą burżuazję o awangardowym guście. Z tego też powodu, stricte architektoniczne rozwiązania wprowadzone przez Hortę nie były odwzorowywane na dużą skalę przez innych architektów. W przypadku większości belgijskiego i europejskiego budownictwa mieszkaniowego w stylistyce Art Nouveau, to raczej typowo wnętrzarskie zabiegi zastosowane przez Hortę zaczęły być naśladowane i, uzupełniając tradycyjne budownictwo, stały się powiewem ożywczego powietrza.

Hotel Tassel obecnie zajmują w całości biura Europejskiej Rady Informacji o Żywności (EUFIC), a wnętrza nie są dostępne dla zwiedzających.